Badanie słuchu u dzieci – o czym warto wiedzieć?
Słuch to jeden z najważniejszych zmysłów ludzkich, pozwalających przede wszystkim na orientację w otaczającym nas świecie. Słuch jest także jednym z podstawowych zmysłów, dzięki któremu dzieci poznają świat. W przypadku małych pacjentów stwierdzenie problemów z tym zmysłem nie jest wcale zadaniem łatwym – dziecko nie odpowie na wszystkie pytania z wywiadu w taki sposób, by było to miarodajne do postawienia diagnozy. W jaki sposób bada się więc słuch u dzieci?
Nawigacja:
- Profilaktyczne badania słuchu u dzieci
- Badanie słuchu u noworodka wykonujemy już w pierwszej dobie
- Jakimi metodami wykonuje się badanie słuchu u dzieci?
- Najważniejsze badania słuchu u dzieci
Profilaktyczne badania słuchu u dzieci
Statystyki medyczne nie są optymistyczne – okazuje się, że z roku na rok coraz więcej dzieci cierpi z powodu problemów ze słuchem. Tylko niewielki procent z nich urodził się z wadą słuchu – oznacza to więc, że coraz częściej różne wady tego zmysłu są nabyte. Jest to szczególnie niepokojące w kontekście wieku pacjentów – są to przecież dzieci. Najbardziej prawdopodobną przyczyną pogarszania się słuchu w wieku dziecięcym są złe nawyki całej rodziny (oglądanie głośno telewizora czy wielogodzinne używanie słuchawek). Często również wada słuchu jest skutkiem przebytych chorób i urazów.
Badanie słuchu u noworodka wykonujemy już w pierwszej dobie
W profilaktyce wad słuchu stosuje się badanie słuchu noworodka już w pierwszej dobie życia – są to badania przesiewowe. Pozwalają one na zdiagnozowanie chorób wrodzonych. Jednak takich dzieci jest niewielki odsetek, a wady słuchu najczęściej pojawiają się w późniejszym okresie życia. Regularnie badanie słuchu u dzieci jest jedyną szansą na to, by w razie problemów jak najwcześniej móc podjąć działania. Niedosłuch jest bardzo często przyczyną nieprawidłowego, opóźnionego rozwoju dziecka. Nadmierne wycofanie, niechęć do komunikacji werbalnej czy sprawianie wrażenia odizolowania i znajdowania się “w swoim świecie” powinno wzbudzić czujność rodziców i skierować ich podejrzenia właśnie na problemy ze słuchem.
Niebezpieczne jest zaniechanie działań diagnostycznych, uznając, że powyższe objawy wynikają z charakteru czy nieśmiałości dziecka – brak diagnozy w odpowiednim momencie może przysporzyć o wiele więcej problemów w przyszłości. Dzieci z uszkodzonym narządem słuchu często zaczynają mówić o wiele później niż ich rówieśnicy. Później także zaczynają rozumieć ludzką mowę, mogą być zdezorientowane, wolniejsze i mniej skoordynowane niż inne dzieci.
Jakimi metodami wykonuje się badanie słuchu u dzieci?
Badanie słuchu u niemowlaka przeprowadza się metodą przesiewową. U starszych dzieci najczęściej wybieranym sposobem badania słuchu są metody obiektywne – a więc takie, które nie wymagają reakcji pacjenta. Wybór odpowiedniej metody uzależniony jest od kilku czynników:
- wieku dziecka
- stopnia jego rozwoju
- predyspozycji indywidualnych.
Metody badania słuchu u dzieci to przede wszystkim:
- otoskopia
- badanie emisji otoakustycznych
- audiometria
- tympanometria
- badanie potencjałów słuchowych wywołanych (ABR, BERA).
Najczęściej wybierana jest otoskopia i badanie emisji otoakustycznych. Otoskopia jest badaniem dzięki któremu można zdiagnozować wady fizyczne w obrębie przewodu słuchowego, a także błony bębenkowej. Używa się do niego otoskopu, czyli urządzenia emitującego światło, dzięki któremu można dokładnie obejrzeć ucho zewnętrzne. Badanie emisji otoakustycznych polega na mierzeniu sprawności komórek rzęsatych, obecnych w uchu wewnętrznym.
Słuch jest stymulowany dźwiękiem, a wynik zapisywany jest za pomocą sondy mikrofonowej, wprowadzonej do kanału słuchowego. Badanie słuchu u niemowląt również można wykonać tą metodą. Aby przystąpić do badania, należy najpierw określić stan ucha środkowego – jakiekolwiek zmiany w jego obrębie mogą uniemożliwić wykonanie badania.
Źródła:
- Radziszewska-Konopka, Marzanna. “Program Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków w Polsce organizowany przez Fundację Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy.” Audiofonologia 21 (2002): 107-119.
- Skarżyński, Henryk, and Małgorzata Mueller-Malesińska. “Wczesne wykrywanie uszkodzeń słuchu u noworodków i niemowląt.” Przewodnik Lekarza/Guide for GPs 4.1 (2001): 111-118.